کلسیم سرم برای انجام تعداد زیادی از مسیرهای متابولیسم آنزیمی ضروری است. علاوه بر آن برای انقباض های عضلانی، فعالیت طبیعی قلب، انعقاد خون و انتقال جریان عصبی اهمیتی حیاتی دارد. معمولا جهت بررسی عملکرد پاراتیروئید و متابولیسم کلسیم، مقدار کلسیم کلی خون اندازه گیری می شود. سطح سرمی کلسیم نیز برای بررسی وضعیت بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، پیوند کلیه و هایپرپاراتیروئیدی به کار می رود
یکی از مهمترین مواد معدنی موجود در بدن کلسیم میباشد و نقش مهمی در عملکرد صحیح ماهیچهها، قلب، اعصاب، تشکیل استخوان و انعقاد خون دارد .
حدود 99 درصد کلسیم بدن در استخوانها و کمتر از 1 درصد از آن در جریان خون موجود است.
نیمی از کلسیم موجود در خون آزاد است و از لحاظ متابولیکی فعال میباشد و نیمیدیگر از کلسیم در پیوند با آلبومین است که اینترکیب از لحاظ متابولیکی غیر فعال است. از لحاظ آزمایشگاهی هم کلسیم آزاد و هم کلسیم پیوند شده قابل اندازهگیری است. مقداری از کلسیم توسط کلیهها از بدن دفع میگردد که در ادرار قابل اندازهگیری میباشد.
آزمایش کلسیم Ca جهت بررسی شرایطی که مربوط به استخوانها، قلب، کلیه، اعصاب و دندانها مفید است. ما از طریق بررسی میزان کلسیم Ca خون نمیتوانیم پی ببریم دقیقاً چه مقدار کلسیم در استخوانها موجود است. برای پی بردن به میزان کلسیم موجود در استخوان احتیاج به عکس برداری با اشعه X میباشد که به آن اسکن استخوان میگویند. این آزمایش بخشی از برنامۀ چکاپ سلامت است. زمانی که میزان کلسیم خون غیرطبیعی باشد معمولاً آزمایشهای دیگری نظیر ویتامین D، کلسیم ادرار، فسفر و کلسیم یونیزه نیز درخواست میشود. بررسی میزان کلسیم ادرار نشان میدهد که آیا کلیهها میزان صحیحی از کلسیم را توسط ادرار دفع میکنند یا خیر و بررسی فسفر و ویتامین D نیز میتواند در تشخیص مشکلات دیگر کمک کننده باشد.
اگر فردی علائمی از قبیل مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه، بیماریهای مربوط به استخوان و بیماریهای اعصاب داشته باشد آزمایش کلسیم برای او درخواست میشود.
در بعضی از بیماران نظیر افرادی که خون یا مایعات داخل وریدی دریافت مینمایند و افرادی که سطح پروتئین خون آنها مشکل دارد، نظیر سطح پایین آلبومین، تعادل کلسیم آزاد و کلسیم پیوند شده بر هم میخورد، برای این بیماران آزمایش کلسیم یونیزه درخواست میشود. نوسانات کلسیم یونیزه میتواند عوارضی نظیر ضربان قلب آرام یا سریع، اسپاسم ماهیچهها و حتی کما به وجود آورد. از این رو بررسی کلسیم یونیزه توصیه میگردد.
{slider دلایل افزایش کلسیم Ca}
بیماری هایی مانند هایپوپاراتیروئیدی، مسمومیت با ویتامین D، هایپرتیروئیدی، آکرومگالی، بیماری آدیسون، لنفوم، عفونت هایی مانند سارکوئیدوز و سل، تومور متاستاز داده به استخوان، تومورهای مولد PTH مانند سرطان ریه و کلیه و بی تحرکی طولانی مدت، همگی سبب افزایش مقادیر کلسیم خون می شود.
{slider دلایل کاهش کلسیم Ca}
نارسایی کلیه، هایپرپاراتیروئیدی، ریکتز، استئومالاسی، پانکراتیت،آمبولی چربی، آلکالوز، کمبود ویتامین D، سو جذب کلسیم و هایپر فسفاتمی، همگی از عوامل دخیل در کاهش کلسیم خون هستند.
{slider داروهای افزایش و کاهش کلسیم Ca}
هیدرالازین، لیتیم، هورمون تیروئید، آنتی اسیدهای قلیایی، دیورتیک های تیازیدی، ارگوکلسیفرول و ویتامین D سبب افزایش سطح کلسیم شده و داروهایی مانند استروژن ها، آسپیرین، استازولامید، آسپاراژیناز، کلسیتونین، داروهای ضد تشنج، هپارین، سیس پلاتین، ملین ها نمک های منیزیم کاهش دهنده سطوح کلسیم خون هستند. باید توجه داشت که مصرف زیاد شیر، لبنیات و نمک های کلسیم می توانند سبب افزایش سطح کلسیم خون شوند.
{slider شرایط نمونه گیری تست کلسیم Ca}
آزمایش تعیین مقدار کلسیم خون نیازی به ناشتا بودن بیمار ندارد اما اگر این تست را به همراه چندین تست دیگر (که نیاز به ناشتا بودن دارند) درخواست کنند، طبیعتا بیمار باید ناشتا باشد.
{slider آزمایشات تکمیلی با ازمایش کلسیم Ca}
{slider تفسیر آزمایش کلسیم Ca}
کلسیم سرم برای انجام تعداد زیادی از مسیرهای متابولیسم آنزیمی ضروری است. علاوه بر آن برای انقباض های عضلانی، فعالیت طبیعی قلب، انعقاد خون و انتقال جریان عصبی اهمیتی حیاتی دارد. معمولا جهت بررسی عملکرد پاراتیروئید و متابولیسم کلسیم، مقدار کلسیم کلی خون اندازه گیری می شود. سطح سرمی کلسیم نیز برای بررسی وضعیت بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، پیوند کلیه و هایپرپاراتیروئیدی به کار می رود. به طور تجربی، سطح کلسیم سرم تقریبا 0.8 mg به ازای هر یک گرم کاهش سطح آلبومین سرم کاهش می یابد. به همین دلیل، اغلب آلبومین سرم را همزمان با کلسیم سرم مورد بررسی قرار می دهند.
{slider مقادیر نرمال آزمایش کلسیم Ca}
کلسیم توتال:
{slider مقادیر بحرانی آزمایش کلسیم Ca}
{/sliders}